
Oorreiniging bij gezelschapsdieren
Het handhaven van een optimale oorgezondheid bij gezelschapsdieren is een hoeksteen van de diergeneeskundige zorg. Effectief reinigen van de oren voorkomt niet alleen veelvoorkomende problemen zoals otitis externa, maar verbetert ook de effectiviteit van therapeutische interventies.
De rol van oren schoonmaken in de diergeneeskunde
Het regelmatig reinigen van de oren dient meerdere doelen:
- Preventie van Otitis Externa: Het routinematig verwijderen van puin en cerumen vermindert het risico op microbiële overgroei.
- Verbetering van therapeutische werkzaamheid: Reiniging zorgt voor een betere penetratie van topische medicatie.
- Vroegtijdige opsporing van pathologieën: Regelmatige onderzoeken zorgen voor een snelle identificatie van afwijkingen.
Beste praktijken voor oorreiniging
- Beoordeling: Voer een grondig otoscopisch onderzoek uit om de gehoorgang en het trommelvlies te beoordelen voor het reinigen.
- Productkeuze: Kies een oorreiniger op basis van de specifieke behoeften van de patiënt, rekening houdend met factoren zoals microbiële betrokkenheid, ontsteking en cerumenophoping.
- Frequentie: Bepaal de reinigingsfrequentie op basis van de toestand van de individuele patiënt, variërend van routineonderhoud tot frequenter reinigen tijdens actieve infecties.
Wanneer oorreiniging aanbevelen aan huisdiereigenaren
Dierenartsen moeten eigenaren van gezelschapsdieren leren wanneer en hoe ze de oren van hun huisdier goed kunnen reinigen:
- Routinematig onderhoud - Voor rassen die gevoelig zijn voor oorsmeervorming of chronische oorontsteking.
- Zorg na de behandeling - Na oorinfecties om herhaling te voorkomen.
- Voor het toedienen van medicijnen - schoonmaken verwijdert vuil en verbetert de absorptie van medicijnen.
- Preventieve verzorging - Voor honden die vaak zwemmen of allergieën voor de omgeving hebben.
Waarom oorreinigers op basis van chloorhexidine kiezen
Chloorhexidine is een breedspectrum antimicrobieel middel dat effectief is tegen bacteriën en schimmels. Door zijn kationische aard kan het zich binden aan negatief geladen microbiële celwanden, waardoor de integriteit van het membraan wordt verstoord en de cellen afsterven. Verschillende onderzoeken hebben de werkzaamheid aangetoond bij de behandeling van otitis externa .
Door bacteriële en gistinfecties in een vroeg stadium effectief te bestrijden, verminderen oplossingen op basis van chloorhexidine de afhankelijkheid van antibiotica en helpen ze de opkomst van multiresistente (MDR) bacteriën te voorkomen.
- Breed spectrum antimicrobiële werking - effectief tegen Staphylococcus spp., Pseudomonas spp. en Malassezia pachydermatis.
- Vermindert afhankelijkheid van antibiotica - Door infecties plaatselijk te bestrijden, helpt het de behoefte aan orale of injecteerbare antibiotica te minimaliseren, waardoor de ontwikkeling van antimicrobiële resistentie wordt vertraagd.
- Bewezen biofilmverstoring - in combinatie met Tris-EDTA breekt het bacteriële biofilms af, waardoor behandelingen beter doordringen en hardnekkige infecties worden verminderd.
- Langdurig effect - biedt residuele antimicrobiële activiteit, voorkomt hergroei van bacteriën en gisten en vermindert herhaling.
- Veilig voor regelmatig gebruik - Samengesteld in door dierenartsen goedgekeurde concentraties (0,2%-0,5%) om ototoxiciteit en irritatie te voorkomen.
Wanneer gebruik je oorreinigers op basis van chloorhexidine?
1. Bacteriële otitis externa
- Indicatie: Cytologie toont bacteriën aan (bijv. cocci of staafjes) in gevallen van otitis externa.
- Veel voorkomende pathogenen: Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus pseudintermedius.
- Doel: De bacteriële belasting verminderen om de behoefte aan antibiotica te voorkomen of te verminderen en tegelijkertijd de effectiviteit van behandelingen te verbeteren door goed schoon te maken .
2. Gist (Malassezia) Otitis
- Indicatie: Cytologie toont overgroei aan van gist (Malassezia pachydermatis).
- Komt vaak voor bij: Allergiegevoelige honden
- Doel: De hoeveelheid gist verminderen om de behoefte aan antischimmelmedicatie te voorkomen of te verminderen en tegelijkertijd de effectiviteit van behandelingen te verbeteren door goed schoon te maken .
3. Terugkerende of chronische oorontsteking
- Indicatie: Voorgeschiedenis van terugkerende oorinfecties waarbij langdurig antibioticagebruik het risico op antimicrobiële resistentie verhoogt.
- Veel voorkomende pathogenen: Multi-drug resistente (MDR) bacteriën, biofilm-producerende bacteriën.
- Doel: Herhaling voorkomen, laaggradige infecties plaatselijk behandelen en minder afhankelijk worden van antibiotica.
Voorbehandeling vóór Otic-medicatie
4. Voorbehandeling vóór otische medicatie
- Indicatie: Om de gehoorgang voor te bereiden voordat lokale antibiotica, schimmelwerende middelen of ontstekingsremmers worden toegediend.
- Doel: De penetratie van medicijnen verbeteren door oorsmeer, biofilm en infectieus vuil te verwijderen.
Antibioticaresistentie verminderen door goed reinigen van het oor
Een van de grootste uitdagingen in de diergeneeskunde is de toename van antibiotica-resistente bacteriën, met name MDR Staphylococcus pseudintermedius en Pseudomonas aeruginosa. Topische oorreinigers op basis van chloorhexidine helpen dit probleem te bestrijden door:
- De bacteriële belasting in het oor te verminderen voordat infecties ernstig worden.
- De noodzaak van systemische antibiotica te voorkomen, vooral bij terugkerende oorontstekingen.
- Het aanpakken van biofilms, die een belangrijke oorzaak zijn van het falen van antibioticabehandelingen.
- Onderhoud op lange termijn om toekomstige infecties tot een minimum te beperken.
Productselectie voor reiniging van het oor
Voor een effectieve reiniging van het oor zijn producten nodig die efficiënt vuil en overtollig cerumen verwijderen, waarbij oppervlakteactieve stoffen worden gebruikt om oorsmeer af te breken en de bacteriële belasting te verminderen, zodat antibiotica worden voorkomen of minder nodig zijn. Een goede reiniging verhoogt ook de effectiviteit van behandelingen doordat actieve ingrediënten beter worden opgenomen. Dit zijn de producten die je bij de hand moet houden:
Otodine, een gepatenteerde oorreinigingsoplossing met een combinatie van chloorhexidine en Tris-EDTA, speciaal ontwikkeld voor honden en katten.
Deze synergetische combinatie heeft krachtige antibacteriële en schimmelwerende eigenschappen, waardoor microbiële overgroei in de gehoorgang effectief wordt bestreden. Chloorhexidine fungeert als een breedspectrum antimicrobieel middel, terwijl Tris-EDTA de werkzaamheid verhoogt door de integriteit van bacteriële celwanden en biofilms te verstoren. Studies hebben aangetoond dat Otodine effectief is tegen verschillende pathogenen die in verband worden gebracht met oorontsteking bij honden, waaronder multiresistente stammen.
Ghibaudo G, Cornegliani L, Martino PA. Evaluatie van de in vivo effecten vanTris-EDTAen chloorhexidine digluconaat 0,15% oplossing bij chronische bacteriële otitis externa: 11 gevallen. Vet Dermatol. 2004 Aug;15(s1):65 )
Peptivet, verkrijgbaar in druppels en gel, is een innovatieve ooroplossing die chloorhexidine, Tris-EDTA en een nieuwe antimicrobiële peptide (AMP2041) combineert. Deze formule biedt een breedspectrum antimicrobiële activiteit tegen bacteriën en schimmels, inclusief resistente stammen. De toevoeging van vitamine PP (niacine) en zink PCA heeft een verzachtende en hydraterende werking, helpt bij het herstel van de huidbarrière en vermindert ontstekingen.
Tris-NAC, een gespecialiseerde oorreiniger die Tris-EDTA combineert met N-acetylcysteïne (NAC). Deze formule is bijzonder effectief in het verstoren en oplossen van biofilms, die vaak een rol spelen bij chronische en terugkerende otische infecties. Door deze biofilms af te breken, helpt Tris-NAC® de penetratie en werkzaamheid van antimicrobiële middelen te verbeteren, waardoor een effectievere behandeling mogelijk is. Het gebruik ervan is vooral gunstig in gevallen waar biofilmproducerende bacteriën aanwezig zijn, omdat het helpt bij het verminderen van de microbiële belasting en de kans op antibioticaresistentie.