Allergie bij paarden
Symptomen, diagnose en behandeling
Staart- en maneneczeem (SME), ook wel ‘insect-bite hypersensitivity’ (IBH) of zomereczeem genoemd, is de meest voorkomende allergie bij paarden. Het is een seizoensgebonden overgevoeligheidsreactie veroorzaakt door speeksel van bijtende insecten, met name knutten (Culicoides spp.). Atopie of atopische dermatitis is een overgevoeligheid voor stoffen uit de omgeving, zoals pollen, mijten, huidschilfers en schimmels. Ook atopie kan seizoensgebonden zijn, maar dat hoeft niet. Dit is afhankelijk van het specifieke allergeen dat verantwoordelijk is voor de klachten.
Pathogenese
De pathogenese van allergie bij paarden is nog onvoldoende gedetailleerd bestudeerd om de onderliggende mechanismen bloot te kunnen leggen.
Wel is bekend dat immunologische reacties zoals SME of atopie getriggerd worden wanneer een allergeen gepresenteerd wordt aan een mestcel die al verbonden is met het allergeenspecifieke IgE. Hierdoor komen ontstekingsmediatoren en cytokines vrij, die uiteindelijk leiden tot de allergiesymptomen.
SME en atopie zijn IgE-gemedieerde allergieën (direct type I), maar type IV (vertraagde type, T-cel gemedieerd) kan hier ook bij betrokken zijn.
Prevalentie, leeftijd en gepredisponeerde rassen
Aangezien knutten (Culicoides spp.) en andere insecten niet in elke regio aanwezig zijn, varieert de prevalentie van SME van 0 tot 71%. De prevalentie van atopie is nog onbekend.
De gemiddelde aanvangsleeftijd voor SME en atopie varieert van 1 tot 6 jaar. Erfelijke aanleg zou bij beide aandoeningen een belangrijke rol kunnen spelen. SME kan bij elk paardenras voorkomen, maar Welsh, Shetland en Connemara pony’s, en Friezen, Duitse shires, Arabieren, Quarters en geïmporteerde IJslanders lijken vaker te worden getroffen.
Rassen met een predispositie voor atopie zijn Engelse volbloedpaarden, Quarters, Warmbloedpaarden, Arabieren en Morgans. Verder lijkt de kans op atopie bij hengsten tweemaal zo groot als bij merries.
Klinische symptomen
De klinische symptomen van SME en atopie kunnen elkaar overlappen, met pruritus als primair symptoom.
Sommige paarden hebben last van zowel SME als atopie.
Lees verderDiagnose
Op dit moment is de definitieve diagnose van SME en atopie gebaseerd op de anamnese (seizoensgebondenheid, recidive en reactie op insectenbestrijding), lichamelijk onderzoek en uitsluiting van andere pruritische aandoeningen, zoals ectoparasieten, bacteriële, gist- of schimmelinfecties en voedsel-/contactallergie.
Lees verderPAX serumtest
Wanneer de diagnose van SME of atopie is gesteld, kan de PAX serumtest worden uitgevoerd om de verantwoordelijke allergenen te identificeren.
Lees verder
Belangrijkste feiten over SME en atopie
- Staart- en maneneczeem (SME) en atopie zijn de meest voorkomende allergieën bij paarden.
- Pruritus is aanwezig en kan tot ernstige, recidiverende infecties leiden.
- Vaststellen welke allergenen verantwoordelijk zijn is cruciaal, net als het gebruik van een hoogwaardige, specifieke en sensitieve IgE-serumtest.
- Vereist levenslange behandeling en de aanbevolen optie is immunotherapie.